14.12: PODSUMOWANIE: POSTĘP # SCHONBERG + POPULIZM # CARDEW

Goście: Sebastian Cichocki, Michał Mendyk, Monika Pasiecznik, Tomek Saciłowski

Miejsce: Zachęta [Sala multimedialna]

Prowadzenie: Michał Libera

Czas: 18.00

Od Arnolda Schönberga do Matthieu Saladina; od Corneliusa Cardew do grupy Rano. Czyli: od demokratyzacji dźwięków przez dodekafonię do traktowania wartości ropy i złota jako partytury określającej zmieniające się co minutę częstotliwości dźwięków; od wyjścia z filharmonii na wiejskie ulice do opuszczenia galerii na rzecz spontanicznych koncertów w Hard Rock Cafe: czym jest muzyka krytyczna w XX wieku? Czy jej postępowość sto lat po Schönbergu obrócona została w populizm? Czy raczej w idiosynkrazje i miejskie legendy?

Co to znaczy, że muzyka jest postępowa? To bodaj najczęściej zadawane bądź domniemywane pytanie, kiedy mówi się o muzyce zaangażowanej czy politycznej. Zawdzięczamy to m.in. słynnej „Filozofii nowej muzyki” Adorno, w której przedstawił on dwa modele muzyki politycznej: konserwatywny Strawińskiego i postępowy Schönberga. Ten drugi, jego zdaniem, był pierwszym kompozytorem krytycznym XX wieku – takim, w którego pracach zawarte zostały zarówno pewna diagnoza socjologiczna jak i projekt zmiany. Diagnoza i zmiana są jednak także wątkami powracającymi w polskiej sztuce krytycznej. Czy da się między nimi ustalić bardziej ścisły związek? Wspólne mianowniki? A może obok „sztuki krytycznej” istnieje coś takiego jak „muzyka krytyczna”? Nie tylko w takich warunkach, w jakich wyobrażał ją sobie Schönberg – być może więcej dyskusji wokół zaangażowania społecznego muzyki wywołały nie tyle eksperymenty ze skalami muzycznymi, co zmiana miejsc jej prezentacji. Kiedy w 1971 roku Cardew krzyczał podczas jednego z performensów Scratch Orchestra, iż jest profesorem Królewskiej Akademii Muzyki narażał się na wyrzucenie ze stanowiska. Ale także przenosił awangardową ideę zaangażowania społecznego do zupełnie innego kontekstu weryfikacji tych zamierzeń. Jak weryfikowane są one dzisiaj? Czy stanowią wcielenie muzyki krytycznej? A może postępowej?

W związku ze zbiegiem wielu okoliczności, ostatnie spotkanie z cyklu „Krew na liściach. Muzyka jako teoria społeczna” będzie również pierwszym spotkaniem w tymże cyklu. Będzie to okazja do podsumowania, ale także ponownego otwarcia. Czy po tych kilku miesiącach wiemy więcej? Czy odpowiedzi na pytania o społeczne aspekty muzyki są łatwiejsze? Czy powtarzające się wątki dominują nad specyfiką każdego z tematów z osobna? Tematy te będą się przewijały przez dyskusję w gronie szerszym niż zwykle – Sebastian Cichocki i Monika Pasiecznik będą krążyli wokół postępowości muzyki i sztuki krytycznej; Michał Mendyk i Tomek Saciłowski wokół ich populizmu, wychodzeniu poza mury instytucji, w ramach których przyzwyczailiśmy się ich doświadczać.

Sebastian Cichocki: kurator, krytyk sztuki, pracownik Muzeum Sztuki Nowoczesnej, wcześniej bytomskiej Kroniki.

Michał Mendyk: dziennikarz i krytyk skupiony na muzyce współczesnej, współpracownik Polskiego Radia i „Dziennika”.

Monika Pasiecznik: dziennikarka i kuratorka muzyczna, współpracownik Drugiego Programu Polskiego Radia, publikowała m.in. w Odrze i Glissandzie.

Tomek Saciłowski: artysta, wydawca i autor pisma Trzaskopisma, członek zespołu Rano, który występuje z zaskoczenia w przestrzeniach miejskich

Nagranie:

25.11: BIEDA # ULTRA-RED

Goście: Manuela Bojadzijev (Ultra-red), Daniel Muzyczuk
Miejsce: Zachęta [Sala multimedialna]
Prowadzenie: Michał Libera
Czas: 18.00

Uwaga: dyskusja w języku angielskim


Jak brzmi wojna przeciwko biednym? To pytanie nie zawiera ani pomyłki, ani metafory. Pojawiło się natomiast – jako ogłoszenie – w jednym z wydań opiniotwórczego miesięcznika muzycznego The Wire. Wybór przysłanych nagrań, organizacja polityczno-artystyczna (jak sami chcą się nazywać) Ultra-Red wydała jako płytę zatytułowaną „Fifteen Sounds of the War on Poor”. Innym razem UR zorganizowali warsztaty / badania, których celem było uchwycenie dźwięków walki klasowej. Wszystko zaś w zgodzie ze swym manifestem, który zawiera następujące oświadczenie: „Aktywizm w sztuce zaczął oznaczać szczególny nacisk na formy estetyczne, których zawartość polityczna jest równocześnie analizą i działaniem kulturowym. Kolektyw artystyczny Ultra-red […] odwraca ten model. Jeśli rozumiemy organizowanie jako formalną praktykę budującą relacje, z których ludzie komponują analizę i działania strategiczne [pojawia się pytanie] w jaki sposób sztuka może przyłożyć się do tych procesów a także stanowić dla nich wyzwanie? Jak same te procesy mogą konstytuować formy estetyczne?”

Między innymi na te pytania, na przedostatnim spotkaniu z cyklu Krew na liściach. Muzyka jako teoria społeczna będzie odpowiadała członkini Ultra-red, Manuela Bojadzijev a także kurator, krytyk i teoretyk sztuki Daniel Muzyczuk. W jaki sposób widoczna i słyszalna jest bieda? Czego możemy się dowiedzieć o zróżnicowaniu klasowym w przestrzeni publicznej wsłuchując się w nią? Czy wsłuchują się w nią także artyści wizualni? Czym różnią się ich wnioski i działania? W jaki sposób rozumienie przestrzeni w kategoriach jej organizowania umożliwia łączenie polityki, muzyki i sztuki? Jakiego rodzaju wiedzę na temat przestrzeni publicznej wytwarza sztuka i muzyka? Do czego i jak może ją mobilizować? Jakie zadania postulat taki stawia przed artystami? I nie-artystami?

Manuela Bojadzijev: socjolożka i aktywistka dźwiękowa, członkini kolektywu Ultra Red, który łączy w swych działaniach muzykę, nagrania terenowe i teorię społeczną.

Daniel Muzyczuk: kurator pracujący w CSW Znaki Czasu w Toruniu i krytyk zajmujący się sztuką najnowszą, w tym sztuką dźwięku, wykładowca ASP w Gdańsku

Nagranie:

26.10: WARSZAWA # MUZAK

Goście: Kamil Antosiewicz, Grzegorz Piątek
Miejsce: Zachęta [Sala multimedialna]
Prowadzenie: Michał Libera
Czas: 18.00

Dokładnie w tym samym roku, w którym Negativland kończyło prace nad płytą z reklamówkami Pepsi, które nieproszone wtargnęły do ich domów, „Sunday Times” opublikował wyniki ankiet na najbardziej znienawidzone aspekty nowoczesnego życia. Potwierdziły one intuicje amerykańskiego zespołu – w pierwszej trójce znalazła się tzw. „muzyka z puszki”. Odtwarzana w przestrzeni publicznej bez czyjejkolwiek zgody a czasem także bez żadnego specjalnego celu, okazuje się nawet bardziej irytująca niż hałasy korka ulicznego czy budowy nowej stacji metra za oknem. Co takiego jest w przestrzeni publicznej, co sprawia, że muzyka staje się bardziej hałasem niż... hałas? I czy nie oznacza to, że przestrzeń publiczna jest tym polem naszego słuchania, które wywraca do góry nogami wszelkie sposoby rozumienia dźwięku i muzyki? Wszak nie są one już własnością muzyków i nie znajdują się tam po to, by ich słuchać – tutaj należą bardziej do urbanistów, architektów, kierowców autobusów i specjalistów od marketingu.

Na siódmym spotkaniu z cyklu „Krew na liściach” o sonosferze publicznej rozmawiać będą Kamil Antosiewicz i Grzegorz Piątek. Nie tyle o tym, jak dźwięk funkcjonuje w przestrzeni, ile o tym jak ją kształtuje; jak zmienia nasze postrzeganie miejsc i czasu – poprzez decyzje architektów, urbanistów i prawodawców, oportunistyczne bądź subwersywne zachowania ludzi a także interwencje artystyczne. W jaki sposób wpływa na naszą „higienę publiczną”? Jak jest używany i jakim celom służy? Kto może a kto nie może nim dysponować? Gdzie i kiedy? Czy jest tylko narzędziem ekspansji czy także obrony i regulacji? I jakiego rodzaju wiedzy o sferze publicznej dostarcza?


Kamil Antosiewicz: muzyk i krytyk muzyczny interesujący się sound artem, publikował m.in. w Antenie Krzyku, Neurobot, Glissandzie.

Grzegorz Piątek: teoretyk architektury, autor cyklu spotkań w MSN „Architekst 2.0”, kurator m.in. Polskiego Pawilonu nagrodzonego na Biennale w Wenecji.

Nagranie:

12.10: SUBWERSJA # NEGATIVLAND

Goście: The Evolution Control Comittee [USA], Jacek Staniszewski [PL]
Miejsce: Zachęta [sala multimedialna]
Prowadzenie: Michał Libera
Czas: 18.00
Uwaga: spotkanie w języku angielskim

Subwersja – bodaj najmodniejsze słowo w sztuce lat 90. Miała być najskuteczniejszą a być może wręcz ostateczną krytyką kapitalizmu. Głównie dlatego, że właściwie nie była krytyką, ale wojną podjazdową, partyzantką uprawianą bez złudzeń co do tego, kto jest silniejszy i kto ostatecznie wygra. W świecie muzyki, rozumienie subwersji niemal pokryło się z plądrofonią. Ale kiedy ci sami artyści, którzy zasłynęli z konfliktów z U2 i Michaelem Jacksonem zajęli się reklamą, przekazami telewizyjnymi i radiowymi, pytanie o to, kto kogo tutaj okrada stało się szczególnie wyraźne. Czy to bardziej oni okradają „mainstream” z jego publicznego wizerunku czy raczej „mainstream” okrada subwersywnych artystów z ich prywatności? To między innymi tej dwuznaczności poświęcony jest album „Dispepsi” nagrany w roku 1997 przez grupę Negativland zajmującą się plądrofonicznymi kolażami dźwiękowymi. Przy tej okazji pisali oni: „Wszystkie reklamy coli, które zostały przywłaszczone, przekształcone i wprowadzone do ponownego użycia, a które znajdziecie na tej płycie zastały nas w naszych domach, bez naszej zgody, z zamiarem obrażenia nas”.

Na szóstym spotkaniu z cyklu „Krew na liściach” o płycie Negativland a także swoich własnych doświadczeniach opowiadać będą Jacek Staniszewski oraz członkowie kolektywu The Evolution Control Comittee – Trademark G. i Christy Brand. Jak działać w świecie, w którym subwersja ma już swoją własną tradycję? Jak zmieniło się jej oblicze po definitywnym końcu lat 90.? Czy okazała się nieskuteczna? Dlatego, że podważała same założenia „skuteczności” czy raczej dlatego, że jej metody nie były dobrze skrojone na takiego wroga? Czy wręcz przeciwnie – szereg mocno skrywanych i nigdy nie sformułowanych na serio postulatów całkiem realnie zostało spełnionych? A może jeszcze inaczej – może nadal trwa i ma się dobrze?

The Evolution Control Comittee: kolektyw od roku 1986 ryzykujący kary opiewające na miliony dolarów za nadużycie praw autorskich – to ze strony świata, który sami nazywają „muzyką”. Poza klasycznie plądrofonicznymi zainteresowaniami, ECC zajmuje się także szeregiem innych eksperymentów dźwiękowych – od zbierania przypadkowych nagrań otaczających nas dźwięków, przez uszkadzanie płyt kompaktowych (CDestruction) po tworzenie nowych instrumentów muzycznych. Ich ostatnia płyta zaczyna się od informacji, iż nie mamy prawa jej wysłuchać. W przypadku złamania tego zakazu oni z kolei mają prawo pozwać nas do sądu...
Więcej: http://evolution-control.com

Jacek Staniszewski: eksperymentujący muzyk elektroniczny, założyciel multimedialnego kolektywu oraz pisma internetowego Neurobot oraz CDR-owego wydawnictwa płytowego Polycephal. Krytyk muzyczny, dziennikarz piszący o kulturze a przede wszystkim o muzyce. Publikował m.in. we Fluidzie, Aktiviście i Piktogramie. Występując pod pseudonimem Facial Index daje turntablistyczne koncerty, podczas których nie skreczuje, ani nie robi sztuczek w hip-hopowym stylu, lecz w nietypowy, pełen brawury sposób miesza i łączy ze sobą odległe ze sobą stylistycznie nagrania, co często daje zaskakującą, kolażową mieszankę.

Więcej: http://neurobot.art.pl/

The Evolution Control Comittee przebywa obecnie na rezydencji twórczej w Artists-In-Residence Laboratory w Centrum Sztuki Współczesnej „Zamek Ujazdowski”.

Nagranie:

21.09: KRADZIEŻ # OSWALD

21.09: KRADZIEŻ # OSWALD
Goście: Chris Cutler [GB], Kuba Mikurda [PL]
Miejsce: Zachęta [sala multimedialna]
Prowadzenie: Michał Libera
Czas: 18.00
Uwaga: spotkanie w języku angielskim

Igor Strawiński powiedział kiedyś, że tylko pomniejsi artyści imitują; wielcy zaś – kradną. A jednak do historii przeszedł raczej jako oryginalny kompozytor niż zuchwały złodziej. Inaczej niż John Oswald, który w roku 1990 oskarżony został o kradzież kilku taktów przeboju Michaela Jacksona „Bad”. Tnąc je na mniejsze fragmenty, zapętlając je i zwalniając, skomponował na ich podstawie nie tylko nowy utwór zatytułowany „Dab”, ale także nową etykę muzyczną zwaną zwykle „plądrofonią”. Czy z faktu, że Strawińskiemu wszystko uszło na sucho a Oswald musiał wycofać z rynku obecne na nim egzemplarze swej płyty wynika, że kraść należy tylko od anonimów? A może chodzi o nośnik? I o to, że najbardziej nawet zakurzona płyta winylowa zawiera jakiś nieuchwytny ślad podmiotowości autora – coś, czego absolutnie nie można naruszyć? I wreszcie – może to właśnie zniekształcenie bulwersuje bardziej niż sama kradzież?

Na pierwszym powakacyjnym spotkaniu w cyklu „Krew na liściach. Muzyka jako teoria społeczna” na te a także wiele innych pytań odpowiedzi szukali będą Chris Cutler i Kuba Mikurda zajmujący się odpowiednio muzyką i filmem. Co artyści wykorzystujący found footage i narzędzia plądrofoniczne mówią nam o własności, autorstwie, oryginalności, prawach autorskich, rynku i wreszcie samej kradzieży? Czy nagrany materiał do czegokolwiek zobowiązuje? Czy z konieczności zawiera w sobie jakieś piętno – jeśli nie autora to czasu i miejsca? I czy jest w nim zawarty jakiś rodzaj etycznego ograniczenia w stosunku do tego, co możemy z nim zrobić? I jak zawsze – czy w przypadku dźwięku i muzyki pytania te prowadzą do innych odpowiedzi niż w przypadku filmu?
Więcej: www.plunderphonics.com


Chris Cutler (ur. 1947) od niemal czterdziestu lat jest kluczową postacią muzyki awangardowej. W 1971 roku zaczął grać na perkusji w zespole Henry Cow, łączącym eksperymentalnego rocka i muzykę improwizowaną, awangardową kompozycję oraz lewicową politykę. Współpracował z grupami o podobnych upodobaniach, takimi jak Soft Machine, Slapp Happy i Gong. Po rozwiązaniu Henry Cow, w roku 1978 założył kilka innych zespołów (Art Bears, Cassiber etc.); grał też z Pere Ubu i The Residents. Od ponad dwudziestu lat jest ważną postacią na brytyjskiej scenie swobodnej improwizacji. Współpracuje między innymi z Eddiem Prévostem, Eugenem Chadbournem, Fredem Frithem i Zeeną Parkins. Cutler odegrał równie istotną rolę jako organizator, wydawca i teoretyk muzyki. W 1978 roku założył kolektyw muzyczny "Rock in Opposition", przeciwstawiający się komercyjnemu przemysłowi muzycznemu. Wówczas utworzył też Recommended Records - "alternatywną, niezależną, niekomercyjną wytwórnię płytową, sieć sprzedaży wysyłkowej i sklep". W swoich esejach Cutler nieustannie poszukuje ideału prawdziwie demokratycznej kultury. W swym kultowym już dziś tekście pt. „Plądrofonia” Cutler przedstawił historyczną analizę samplingu i plądrofonii, pokazując jak nagrywanie i technologia muzyczna zmieniły samą naturę muzyki i praktyki muzycznej.
Więcej: ccutler.com, en.wikipedia.org/wiki/Chris_Cutler, rermegacorp.com


Kuba Mikurda (ur. 1981), doktorant w SNS przy IFiS PAN, krytyk, tłumacz. Redaktor "Linii filmowej" Ha!artu. Członek zespołów redakcyjnych "Wide Screen", "International Journal for Žižek Studies" i "Krytyki Politycznej". W IFiS PAN prowadzi grupę badawczą skupioną na współczesnych, filozoficznych teoriach filmu. Współpracuje z Katedrą Kultury Współczesnej UJ, Centre for Advanced Studies in the Humanities UJ oraz "video•" - Warsztatem Nowych Mediów przy PWSFTViT w Łodzi. W 2007 i 2008 roku nagrodzony w konkursie im. Krzysztofa Mętraka. W 2008 roku zwycięzca polskiej edycji konkursu "International Young Screen Entrepreneur" organizowanego przez British Council.

Nagranie:

27.06: MIŁOŚĆ # THAEMLITZ

Gość: Terre Thaemlitz

Miejsce: Zachęta [Sala Multimedialna]

Prowadzenie: Mateusz Borowski, Michał Libera


W roku 2005 Terre Thaemlitz zaprezentował kolaż wizualno-dźwiękowy pt. „Lovebomb”. Komentarz do niego rozpoczyna wyliczenie tego, co jesteśmy gotowi kochać: religię, kraj, rodzinę, przyjaciół, klub piłkarski, Jima Jonesa, „beaty”. Ciągle przy tym wierząc, że miłość jest uczuciem absolutnie niepowtarzalnym… W swoim niecierpiącym analizy uwodzeniu, staje się ona jednym z najważniejszych narzędzi kształtowania współczesnych społeczeństw. Między innymi poprzez otaczające nas ciągle piosenki o miłości. Czy można o nich coś jeszcze w ogóle powiedzieć?
Na ostatnim przed wakacjami spotkaniu z cyklu „Krew na liściach”, o swym projekcie będzie opowiadał jego autor, Terre Thaemlitz. Jakie są funkcje miłości? Jak połączyć autentycznie przeżywane prywatne uniesienia i globalną politykę? Czy przemysł muzyczny skoncentrowany wokół miłości nie łączy ich w sposób najdoskonalszy – projektując równocześnie nasze emocje i zachowania ekonomiczne? A może jest inaczej? Może miłość jest tą sferą, która pozostaje sobą nawet po najbardziej cynicznych opisach muzyków, krytyków czy naukowców?

Terre Thaemlitz: artysta konceptualny, który twórczość artystyczną traktuje jako formę teoretyzowania, swoje płyty wydawał m.in. dla Mille Plateaux.

Mateusz Borowski: krytyk i teoretyk zajmujący się dramatem współczesnym, teatrem europejskim i amerykańskim a taże teorią queer.

UWAGA: spotkanie odbędzie się w języku angielskim

17.00 Projekcja „Lovebomb”
18.00 Dyskusja

Więcej o projekcie: http://www.comatonse.com/writings/lovebomb.html

Wstęp:

Rozwinięcie:

Zakończenie:

22.06: INTYMNOŚĆ # OSTERTAG

Goście: Marcin Dymiter, Łukasz Białkowski

Miejsce: Zachęta [Sala Multimedialna]

Prowadzenie: Michał Libera

Muzyka jest sztuką, która bodaj najczęściej towarzyszy nam w momentach intymnych – być może dlatego, że nie musimy się na nią ani patrzeć, ani na niej koncentrować. Czasem jest wręcz tworzona po to, by nam w tych momentach towarzyszyć. Bob Ostertag wykonał ruch w odwrotnym kierunku. W geście dokumentalisty wkroczył z mikrofonem w intymną przestrzeń małego Salwadorczyka, kiedy ten grzebał swojego ojca – zabitego w wojnie domowej. Nagrał trzy źródła dźwięku – ruchy łopatą, lament chłopca i latającą muchę. A następnie stworzył z nich kompozycję „Sooner or Later”, dzięki której słyszymy lament chłopca w swoich domach.

Marcin Dymiter oraz Łukasz Białkowski będą rozmawiali na temat przekraczania bądź poruszania się artystów na granicy intymności. Co mówią nam ich praktyki o intymności, którą próbują naruszyć? W jaki sposób realizuje się w nich odróżnienie przestrzeni publicznej i prywatnej? Czy dźwięk jest szczególnym parametrem tego naruszenia? Kiedy nasze dźwięki stają się intymne? W jaki sposób intymność związana jest z tym, co tabuizowane, wykluczone czy wstydliwe?

Marcin Dymiter: polonista i muzyk, założyciel zespołu Ewa Braun, obecnie tworzący głównie muzykę elektroniczną i nagrania terenowe

Łukasz Białkowski: krytyk sztuki, pracownik Zakładu Estetyki Instytutu Filozofii UJ, publikował m.in. w „Obiegu”, „ArtPapierze”.

Więcej o płycie: http://bobostertag.com/music-recordings-soonerorlater.htm

12.05: PRZEMYSŁ # THROBBING GRISTLE

Goście: Heinrich Deisl [Austria], Maciej Gdula

Miejsce: Zachęta [Sala Kinowa]

Prowadzenie: Michał Libera

Przemysł… ciężki i muzyczny zarazem. W interpretacji Throbbing Gristle uprzemysłowieniu ulegają także bardzo intymne sfery naszego życia jak ciało, seksualność, śmierć czy sztuka – stają się przedmiotem zarządzania, mechanizacji i umasowienia. Ich reakcją w drugiej połowie lat 70. nie była jednak nostalgia za utraconą przeszłością, ale wręcz przeciwnie – spotęgowanie efektów industrializacji. Za pomocą jej najprostszych narzędzi dźwiękowo odtwarzali oni wnętrza komór gazowych, porody i przypadki przemocy domowej. I pozostawiali je bez komentarza.

Heinrich Deisl i Maciej Gdula podejmą próbę znalezienia zbieżności pomiędzy muzycznymi krytykami industrializacji i jej socjologicznymi teoriami. W jaki sposób mechanizacja wpływa na muzykę i czy pozostawia ona muzykom jakiekolwiek pole manewru? Jak rozumieć skuteczność krytyki w dobie uprzedmiotowienia i prywatyzacji muzyki, zmian w fonosferze a także rozwiniętego rynku muzycznego? Jaką historię industrializacji piszą jej narzędzia? I czy jest ona tożsama z historią pisaną przez sposoby ich używania?

Heinrich Deisl: krytyk i teoretyk muzyczny poruszający się na styku teorii kultury, informacji i ekonomii; zajmuje się głównie zjawiskiem noise.

Maciej Gdula: socjolog, pracownik Instytutu Socjologii UW, członek Redakcji Krytyki Politycznej, zajmuje się głównie teorią polityki.

UWAGA 1:

Dyskusja odbędzie się w języku angielskim

UWAGA 2:

NOISE DJ SET by Heinrich Deisl @ Nowy Wspaniały Świat

Godz. 21.30

Wstęp wolny

Nagranie:

20.04: CIAŁO # CHOPIN

Goście: Dariusz Brzostek, Wojtek Ziemilski

Godzina: 18.00

Miejsce: Zachęta (Sala Kinowa)

Prowadzenie: Michał Libera

„Tylko mój głos i oczywiście moje usta”. Zresztą więcej niż same usta – Henri Chopin zrobił wiele, aby najbardziej niematerialny sposób generowania dźwięku przywrócić ciału: wargom, zębom, językowi, krtani. Tytuł jednego z utworów, „Le Corps Est Une Usine À Sons”, znakomicie oddaje bodaj najważniejszy aspekt jego pracy – ciało nie jest posłusznym narzędziem wykonywania muzyki, ale nieokiełznanym kombinatem sonorystycznym. Jego sztuka znajdująca się na pograniczu poezji konkretnej i muzyki noise, pełna dzikich i bezwstydnych odgłosów kwestionuje nie tylko możliwości języka muzycznego, ale języka w ogóle. W imię czego?

Na drugim (choć pierwszym) spotkaniu z cyklu „Krew na liściach. Muzyka jako teoria społeczna” będziemy rozmawiać o znaczeniu tego gestu w muzyce i sztukach performatywnych. A może ciało bywa performatywne także w muzyce? Czy przyjmuje w tych dziedzinach różne funkcje? Czy wręcz przeciwnie – podważa samo pojęcie funkcji? Kiedy i w jaki sposób przyjmuje charakter polemiczny? I czy mogłoby się ono stać tak bardzo samoistne bez technologii?

Nagranie:

13.04: POSTĘP # SCHONBERG

Pierwsze spotkanie zostaje przełożone - nowy termin wkrótce

Goście: Monika Pasiecznik, Sebastian Chichocki

Godzina: 18.00

Miejsce: Zachęta (Sala kinowa)

Prowadzenie: Michał Libera

Co to znaczy, że muzyka jest postępowa? To bodaj najczęściej zadawane bądź domniemywane pytanie, kiedy mówi się o muzyce zaangażowanej czy politycznej. Zawdzięczamy to m.in. słynnej „Filozofii nowej muzyki” Adorno, w której przedstawił on dwa modele muzyki politycznej: konserwatywny Strawińskiego i postępowy Schönberga. Ten drugi, jego zdaniem, był pierwszym kompozytorem krytycznym XX wieku – takim, w którego pracach zawarte zostały zarówno pewna diagnoza socjologiczna jak i projekt zmiany. Adorno napisał „Filozofię nowej muzyki” w roku 1949. Na język polski przetłumaczono ją w roku 1974. Od tego czasu polskojęzyczne publikacje na temat społecznych aspektów muzyki można policzyć na palcach jednej ręki. W świecie sztuki polskiej jednak ostatnie dekady obfitują w powracające dyskusje na temat zaangażowania artystów w życie społeczne. Jedną z najważniejszych wywołała sztuka krytyczna. Czy dyskusje te da się odnieść do świata muzyki? A może istnieje coś takiego jak „muzyka krytyczna”?

Na pierwszym spotkaniu w cyklu „Krew na liściach. Muzyka jako teoria społeczna” krótko przypomnimy najważniejsze tezy Adorno, zastanowimy się nad ich użytecznością w historii dźwięku ostatnich dekad – w muzyce komponowanej i niekomponowanej a także w sztuce. Co i w jaki sposób podlega krytyce i projektowaniu sto lat po rewolucyjnych kompozycjach Schönberga? Jakie funkcje krytyczne, a może także emancypacyjne, pełni dźwięk i muzyka w sztuce krytycznej? W jaki sposób dźwięk staje się krytyczny? Czy bywa także emancypujący? I wreszcie: czym różnią się w tej dziedzinie praktyki artystów i muzyków?

KREW NA LIŚCIACH. MUZYKA JAKO TEORIA SPOŁECZNA

Spotkania poświęcone muzyce i dźwiękowi

Pomysł i prowadzenie: Michał Libera

Miejsce: Zachęta, pl. Małachowskiego 3

www.zacheta.art.pl

13.04 Postęp # Arnold Schönberg

Goście: Monika Pasiecznik, Sebastian Cichocki

20.04 Ciało # Henri Chopin

Goście: Dariusz Brzostek, Wojtek Ziemilski

12.05 Przemysł # Throbbing Gristle

Goście: Heinrich Deisl (Austria), Maciej Gdula

22.06 Intymność # Bob Ostertag

Goście: Marcin Dymiter +

27.06 Miłość # Terre Thaemlitz

Goście: Terre Thaemlitz (USA / Japonia) +

21.09 Kradzież # John Oswald

Goście:Chris Cutler (Anglia), Kuba Mikurda

12.10 Subwersja # Negativland

Goście: Jacek Staniszewski + The Evolution Control Comittee

26.10 Muzak # Warszawa

Goście: Kamil Antosiewicz, Grzegorz Piątek

23.11 Bieda # Ultra-Red

Goście: Manuela Bojadzijev (Niemcy), Daniel Muzyczuk

14.12 Populizm # Cornelius Cardew

Goście: Michał Mendyk, Tomek Saciłowski

Wszystkie spotkania zaczynają się o godzinie 18.00

„Krew na liściach” to cytat z jednego z najsłynniejszych protest songów śpiewanych przez Billie Holiday, „Strange Fruit”. To dlatego, że nadal jedynym tematem refleksji o obecności muzyki w świecie społecznym wydaje się być jej „zaangażowanie”. Ale czy związki muzyki z otaczającym nas światem kończą się na tym, że bywa ona narzędziem emancypacji? A co z bardziej subtelnymi sytuacjami – kiedy praktyki muzyków wkraczają bezpośrednio w obszar intymności, korzystają z odpadów procesów industrializacji czy znajdują się na granicy kradzieży?

Celem cyklu jest rozmowa o muzyce z różnych perspektyw: teorii muzyki, ale także krytyki sztuki, socjologii czy filmoznawstwa. A założeniem przekonanie, że kiedy muzycy tworzą ze swojego ciała „fabrykę dźwięków” (jak Henri Chopin), podszywają się pod innych (Thaemlitz) czy zmieniają płeć Dolly Parton (John Oswald) to odnoszą się do tych samych problemów, o których da się dyskutować w innych sztukach. Dlaczego nie miałoby się dać w muzyce?

Wśród gości na każdym spotkaniu będzie jedna osoba, która zajmuje się muzyką na co dzień i jedna, która specjalizuje się w innej dziedzinie. Za każdym razem będziemy rozmawiali na wybrany temat biorąc za punkt wyjścia konkretne nagranie, wydarzenie czy postać z muzyki najnowszej, z którym będzie można się zapoznać chwilę przed spotkaniem.

Kamil Antosiewicz: muzyk i krytyk muzyczny interesujący się sound artem, publikował m.in. w Antenie Krzyku, Neurobot, Glissandzie.

Manuela Bojadzijev: socjolożka i aktywistka dźwiękowa, członkini kolektywu Ultra Red, który łączy w swych działaniach muzykę, nagrania terenowe i teorię społeczną.

Dariusz Brzostek: polonista i krytyk muzyczny zajmujący się muzyką eksperymentalną, publikował m.in. w Antenie Krzyku, Glissandzie.

Sebastian Cichocki: kurator, krytyk sztuki, pracownik Muzeum Sztuki Nowoczesnej, wcześniej bytomskiej Kroniki.

Chris Cutler: legendarny muzyk Rock In Oppositon, członek Henry Cow, współpracownik Residents, autor klasycznego już eseju “Plądrofonia”.

Heinrich Deisl: krytyk i teoretyk muzyczny poruszający się na styku teorii kultury, informacji i ekonomii; zajmuje się głównie zjawiskiem noise.

Marcin Dymiter: polonista i muzyk, założyciel zespołu Ewa Braun, obecnie tworzący głównie muzykę elektroniczną i nagrania terenowe.

Maciej Gdula: socjolog, pracownik Instytutu Socjologii UW, członek Redakcji Krytyki Politycznej, zajmuje się głównie teorią polityki.

Michał Mendyk: dziennikarz i krytyk skupiony na muzyce współczesnej, współpracownik Polskiego Radia i „Dziennika”.

Kuba Mikurda: zajmuje się teorią kina i filozofią, redaktor w wydawnictwie Ha!art, członek Krytyki Politycznej.

Daniel Muzyczuk: kurator i krytyk zajmujący się sztuką najnowszą, w tym sztuką dźwięku, wykładowca ASP w Gdańsku

Grzegorz Piątek: teoretyk architektury, autor cyklu spotkań w MSN „Architekst 2.0”, kurator (m.in. Polskiego Pawilonu nagrodzonego na Biennale w Wenecji)

Tomek Saciłowski: artysta, wydawca i autor pisma Trzaskopisma, członek zespołu Rano, który występuje z zaskoczenia w przestrzeniach miejskich

Jacek Staniszewski: krytyk muzyczny, muzyk, założyciel projektu multimedialnego neurobot (neurobot.art.pl)

Terre Thaemlitz: artysta konceptualny, który twórczość artystyczną traktuje jako formę teoretyzowania, wydawał m.in. dla Mille Plateaux.

Monika Pasiecznik: dziennikarka i kuratorka muzyczna, pracownik Drugiego Programu Polskiego Radia, publikowała m.in. w Odrze i Glissandzie.

Wojtek Ziemilski: artysta wizualny zajmujący się teatrem, autor „Małej Narracji”, prowadzi bloga new-art.blogspot.com

Wszystkie spotkania rozpoczynają się o 18.00

Spotkania z gośćmi z zagranicy odbywają się w języku angielskim

DOFINANSOWANIE

Wydarzenie organizowane w ramach projektu

„Zachęta do muzyki. Od Fryderyka do Henri’ego Chopina”

współfinansowanego ze środków Ministerstwa Kultury

i Dziedzictwa Narodowego